Βαθμοί δυσκολίας πεζοπορικών & ορειβατικών διαδρομών
Όπως έχουμε πει πολλές φορές μέσα από αυτή τη σελίδα αλλά και δια ζώσης, η πεζοπορία είναι μια ήπια άσκηση η οποία έχει πολλαπλά οφέλη στην υγεία του πεζοπόρου. Ωστόσο πριν «πάρουμε» τα βουνά θα πρέπει να εκτιμήσουμε αν η δραστηριότητα είναι κατάλληλη για τις δυνατότητες μας. Μέσα από αυτό το κείμενο θα αναλύσουμε το μοντέλο βαθμών δυσκολίας που έχουμε επιλέξει.
Μια περιήγηση στο βουνό μπορεί να είναι μια ευχάριστη εμπειρία για έναν έμπειρο πεζοπόρο, ενώ για έναν αρχάριο πεζοπόρο να είναι δυσάρεστη. Από την εμπειρία μας έχουμε δει ότι σημαντικό ρόλο παίζει και η ψυχολογία του πεζοπόρου, δηλαδή χρειάζεται ο καθένας μας να κάνει τη προσωπική του υπέρβαση. Δεν χρειάζεται να αγχωνόμαστε όταν μένουμε τελευταίοι, το σημαντικό είναι να ακολουθούμε ρυθμό κατάλληλο ώστε να νοιώθουμε άνετα με το σώμα μας. Εξάλλου καμία/νείς δεν κέρδισε βραβείο επειδή ολοκλήρωσε πιο γρήγορα μια διαδρομή, το αντίθετο μάλιστα από τη βιασύνη τη/του δεν απήλαυσε την ομορφιά της φύσης. Εμείς φροντίζουμε ώστε ο ρυθμός να είναι κατάλληλος να ακολουθήσουν όλες/οι χωρίς να μείνει κάποια/ος πίσω.
Ακριβώς επειδή η δυσκολία μιας διαδρομής είναι υποκειμενική και αποφασίσαμε να υιοθετήσουμε ένα περιγραφικό μοντέλο ώστε να είναι απόλυτα κατανοητό για όλες/ους.
Ο βαθμός δυσκολίας εξαρτάται από την αξιολόγηση πέντε βασικών κριτηρίων.
Το έδαφος που συναντάμε κατά τη διάρκεια της διαδρομής. Μια διαδρομή μπορεί να περιλαμβάνει σάρες, τεχνικά περάσματα, λάσπες, βραχώδη περάσματα κ.α. Αυτές που περιλαμβάνουν καλά πατημένα μονοπάτια κατατάσσονται στις εύκολες, ενώ αυτές που περιλαμβάνουν τμήματα χωρίς μονοπάτι ή / και δύσκολο πετρώδες έδαφος θα βαθμολογούνται ως δύσκολες.
Η συνολική θετική υψομετρική διαφορά παίζει σημαντικό ρόλο στην κατάταξη μιας διαδρομής. Αν υπάρχει μεγάλη ανάβαση τότε θα βαθμολογηθεί με μεγαλύτερο βαθμό δυσκολίας.
Φυσικά η συνολική απόσταση της πεζοπορίας είναι κρίσιμος παράγοντας. Περισσότερο περπάτημα μας δίνει πιο μεγάλο βαθμό δυσκολίας.
Οι εύκολες διαδρομές μπορούν κανονικά να ολοκληρωθούν με ελάχιστο εξοπλισμό. Ωστόσο, μια ιδιαίτερη διαδρομή μπορεί να χρειάζεται κατάλληλο ειδικό εξοπλισμό. Η χρήση ειδικού εξοπλισμού αυξάνει τον βαθμό δυσκολίας καθώς προϋποθέτει ειδική εκπαίδευση και προετοιμασία πριν από την εξόρμηση.
Ο αρχικός βαθμός δυσκολίας βασίζεται στην υπόθεση ότι κατά τη διάρκεια της εξόρμησης επικρατούν λογικές καιρικές συνθήκες. Για παράδειγμα, η ομίχλη μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε ορισμένες διαδρομές μέσα σε πυκνό δάσος και να απαιτεί δεξιότητες ανάγνωσης χάρτη και πυξίδας. Επίσης η δυνατή βροχή μπορεί να καταστήσει τα ποτάμια και τα ρυάκια δύσκολο ή επικίνδυνο να τα διασχίσεις. Ορισμένες διαδρομές μπορεί να γίνουν αδιάβατες στους πεζοπόρους με την ύπαρξη χιονιού ή πάγου, εκτός εάν υπάρχει ειδικός εξοπλισμός (crampons & piole). Οι υψηλοί άνεμοι στις κορυφογραμμές ή σε αλπικό πεδίο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνοι και μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμούς. Η καταιγίδα με κεραυνούς θέτει τους πεζοπόρους σε κίνδυνο, ιδίως σε ψηλότερο υψόμετρο. Τέλος, να έχουμε πάντα στο μυαλό μας ότι οι καιρικές συνθήκες στο βουνό είναι ένας αστάθμητος παράγοντας ο οποίος αυξάνει σημαντικά τους κινδύνους.
Ο συνδυασμός της διεθνής εμπειρίας με τα παραπάνω κριτήρια μας δίνει το παρακάτω περιγραφικό μοντέλο βαθμών δυσκολίας πεζοπορικών & ορειβατικών διαδρομών.
Σ.Σ.: Αν χρησιμοποιείτε κινητό τηλέφωνο θα χρειαστεί να γυρίσετε την οθόνη σε οριζόντια θέση ώστε να δείτε τον παρακάτω πίνακα σωστά.
Βαθμός δυσκολίας | Περιγραφή | Κατάλληλο για | Φυσική Κατάσταση |
Εύκολο | Βόλτα στο πάρκο, ο ευκολότερος τύπος πεζοπορίας. Το μονοπάτι είναι σε πολύ καλή κατάσταση, η απόστασή και η υψομετρική διαφορά είναι μικρές. | Όλες τις ηλικίες, αρχάριους, παιδιά, σκύλους. | Μέτρια |
Εύκολο / Μέτριο | Η απόσταση και η υψομετρική διαφορά είναι ελαφρώς αυξημένες, τo μονοπάτι είναι σε καλή κατάσταση και απαιτείται ο βασικός πεζοπορικός εξοπλισμός. | Όλες τις ηλικίες, αρχάριους, παιδιά, σκύλους. | Μέτρια |
Μέτριο | Το μονοπάτι μπορεί να έχει σημεία που δεν είναι σε καλή κατάσταση, απαιτείται πλήρης πεζοπορικός εξοπλισμός και μικρή πεζοπορική εμπειρία. | Αρχάριους με μικρή εμπειρία, παιδιά υπό προϋποθέσεις. Σκύλους υπό προϋποθέσεις. | Μέτρια |
Μέτριο / Δύσκολο | Το μονοπάτι μπορεί να έχει κάποιες τεχνικές δυσκολίες. Η απόσταση είναι εμφανώς αυξημένη, το ίδιο και η υψομετρική διαφορά. Επίσης η διάρκεια είναι πολύωρη. | Πεζοπόρους με συχνή πεζοπορική δράση (2 φορές/μήνα), παιδιά υπό προϋποθέσεις. Σκύλους υπό προϋποθέσεις. | Καλή |
Δύσκολο | Η διαδρομή έχει πολλές τεχνικές δυσκολίες με την απόσταση και την υψομετρική διαφορά να είναι μεγάλες. Επίσης η διάρκεια είναι πολύωρη. Μια τέτοια διαδρομή μπορεί να είναι η ανάβαση σε κορυφή. | Πεζοπόρους με συχνή πεζοπορική δράση (2 φορές/μήνα). | Καλή |
Πολύ δύσκολο | Η διαδρομή έχει πολλές τεχνικές δυσκολίες με την απόσταση και την υψομετρική διαφορά να είναι μεγάλες. Επίσης η διάρκεια είναι πολύωρη. Μια τέτοια διαδρομή μπορεί να είναι η ανάβαση σε κορυφή. | Πεζοπόρους με συστηματική πεζοπορική δράση (3 φορές/μήνα). | Πολύ καλή |
Ακραίο | Πολλές τεχνικές δυσκολίες, χρήση ειδικού εξοπλισμού και μεγάλη εμπειρία στο βουνό. | Πεζοπόρους με συστηματική πεζοπορική δράση (3 φορές/μήνα). | Πολύ καλή |